Wanneer ben je als werknemer te vaak ziek?

Iedereen voelt zich wel eens niet goed genoeg om te werken. Wanneer een werknemer ziek is, is het logisch dat diegene zich ziekmeldt. Ziekteverzuim is een normaal onderdeel van het werkende leven, maar het kan ook vragen oproepen: wanneer wordt ziek zijn eigenlijk 'te vaak ziek zijn'? En wat betekent dat voor de werknemer en de werkgever?

Zowel werknemers als werkgevers hebben nut van een goed begrip van frequent ziekteverzuim. Het gaat hierbij niet alleen om wat het precies betekent, maar ook om de gevolgen, rechten en plichten die daarbij komen kijken. Daarnaast is het belangrijk om te weten hoe je frequent ziekteverzuim kan herkennen en aanpakken.

In deze blog leggen we uit wat frequent ziekteverzuim is, welke impact het kan hebben en delen we praktische tips voor zowel werknemers als werkgevers om ziekteverzuim te voorkomen of te verminderen. Zo werk je samen aan een gezonde balans en een fijne werkomgeving.

Wanneer Ben Je Te Vaak Ziek: Verschillende soorten verzuim

Wanneer je "te vaak ziek" bent, hangt af van de situatie, de impact op werk, en eventuele achterliggende oorzaken. Het gemiddelde ziekteverzuim in Nederland ligt op 5,3%, wat overeenkomt met ongeveer 13,8 ziektedagen per jaar. Als jouw aantal ziektedagen hier ruim boven ligt, kan dat worden gezien als frequent of zelfs problematisch verzuim.

Soorten verzuim

Er is sprake van ziekteverzuim als een persoon een ziekte of andere gebreken heeft en daardoor ongeschikt is voor de uitvoering van hun werkzaamheden. Ziekteverzuim bestaat in verschillende soorten, vooral gebaseerd op de tijd van het verzuim; kortdurend, frequent kortdurend, middellang en langdurig verzuim. Daarnaast is er ook gekleurd verzuim; wit (echt ziek), zwart (onterecht ziek gemeld), grijs (lichte klachten, ziek gemeld) en roze (ziek, maar toch aan het werk).

Kortdurend verzuim

Bij kortdurend verzuim is er meestal sprake van een griepje, een verkoudheid of een luchtweginfectie. De verzuimperiode is meestal binnen één week verstreken. Hierdoor is de schade voor je organisatie beperkt. Er worden geen grote verliezen gedraaid en er is geen vervanging nodig voor de werkzaamheden.

Frequent verzuim, kortdurend

Bij frequent kortdurend verzuim, ook wel frequent verzuim genoemd, is een werknemer regelmatig ziek. Het heeft vaak een andere oorzaak dan kortdurend verzuim. Denk hierbij aan psychische stress, een te hoge werkdruk of andere achterliggende redenen. Frequent verzuim is een teken voor de werkgever om aan de alarmbel te trekken. Het kan leiden tot een discontinuïteit binnen de organisatie en het team. Uit onderzoek blijkt dat frequent ziekteverzuim uiteindelijk kan leiden tot langdurig verzuim.

Middellang verzuim

Middellang verzuim geeft aan dat een werknemer één tot zes weken ziek is. Deze vorm kan veel voorkomen, zeker in de tijden van het griepseizoen, waar mensen regelmatig ziek zijn. Er is geen re-integratie nodig, maar het is belangrijk om tijdig in te grijpen om langdurig verzuim te voorkomen. Door goede begeleiding en het herkennen van signalen kan een ergere situatie worden voorkomen. Vroeg actie ondernemen is hierbij essentieel om de continuïteit te waarborgen.

Langdurig verzuim

Bij langdurend verzuim is een werknemer langer dan zes weken ziek. Een werknemer is dan zo lang ziek dat er dan mogelijk een re-integratie moet worden gestart. Bij langdurig verzuim komt de Wet verbetering poortwachter (Wvp) ter sprake, waarbij werkgever en werknemer samenwerken aan een re-integratietraject in overleg met een arbodienst. Langdurend verzuim brengt vaak hoge kosten met zich mee door loondoorbetalingsverplichting, vervanging en productiviteitsverlies. Oorzaken zijn vaak ernstige of chronische aandoeningen of psychische klachten.

Wat mag een werkgever doen bij veelvuldig ziekteverzuim?

Wanneer een werknemer zich ziek meldt, is de werkgever verplicht om het loon deels door te betalen. De Wet verbetering poortwachter (Wvp) kan er ook voor zorgen dat de werkgever en werknemer samen, met hulp van een bedrijfsarts, werken aan een spoedige terugkeer naar werk. Deze aanpak verkort het ziekteverzuim en bevordert een succesvolle re-integratie.

Uitzonderingen

In sommige situaties zijn er uitzonderingen en gelden er andere regels, waarbij een werknemer recht heeft op een uitkering via de Ziektewet. In dit geval betaalt het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) loon door in de vorm van ziekengeld. De uitzonderingen zijn:

• Zieke werknemers die zwanger zijn of ziek zijn geworden door zwangerschap.

• Werknemers die een orgaan doneren.

• Werknemers met een structurele beperking door ziekte of gebrek.

• Werknemers ouder dan 55 jaar die ziek worden en direct voor ze in dienst kwamen minimaal 52 weken een Werkloosheidsuitkering hebben ontvangen.

• Werknemers wiens contract afloopt tijdens ziekte.

• Uitzendkrachten, afhankelijk van hun contract.

• Sommige oproepkrachten, afhankelijk van hun contract.

Werkgevers mogen volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) slechts beperkt gegevens vragen en verwerken van een werknemer in het kader van een ziekmelding of re-integratieproces. In de beleidsregels 'De zieke werknemer' heeft de Autoriteit Persoonsgegevens beschreven welke gegevens dat zijn.

Wanneer wordt veelvuldig ziekteverzuim een probleem?

Veelvuldig ziekteverzuim kan voor de werknemer als voor de werkgevers uitdagingen met zich meebrengen. Wat begint als een paar kortdurende ziekmeldingen, kan uitgroeien tot een situatie die invloed heeft op het functioneren, de werksfeer en de bedrijfsvoering.

Toelichting werknemersperspectief

Wanneer een werknemer vaak ziek is, kan het invloed hebben op de werkprestaties en de samenwerking met collega's. Taken kunnen blijven liggen, deadlines worden gemist en collega's moeten jouw werk opvangen. Dit kan zorgen voor frustratie binnen het team.

Mogelijke gevolgen:

Functioneringsgesprekken: Bij frequent verzuim kan de werkgever gesprekken initiëren om het patroon te bespreken. Dit kan leiden tot druk bij de werknemer om hun situatie toe te lichten of om hun beter te laten presteren.

Waarschuwingen of ontslag met wederzijds goedvinden: In externe gevallen, wanneer er geen verbetering is of als het verzuim een structureel probleem wordt. Kan een werkgever overgaan tot officiële waarschuwingen of zelfs een beëindiging van het contract. Dit kan alleen als er zorgvuldig is gehandeld en de werknemer voldoende ondersteuning heeft gekregen.

Toelichting werkgeversperspectief

Kosten van ziekteverzuim zijn voor een werkgever heel hoog. Naast de loondoorbetaling (70% tot 100%, afhankelijk van de cao) zijn er ook kosten voor vervanging, overuren van collega's en verlies van productiviteit. Bij frequent verzuim lopen de kosten snel op, zeker als het werk zich opstapelt of niet tijdig kan worden opgevangen.

Frequent ziekteverzuim heeft een impact op het team en de bedrijfsvoering. Andere werknemers moeten taken overnemen, wat kan leiden tot overbelasting en een verhoogd risico op stress en uitval bij anderen. Dit kan uiteindelijk de continuïteit van de bedrijfsvoering in gevaar brengen.

Tips om ziekteverzuim te verminderen

Een effectief verzuimbeleid begint met heldere afspraken. Stel duidelijke regels op voor ziekmelding en re-integratie, zodat iedereen weet wat er verwacht wordt. Voorkomen is beter dan genezen: herken signalen van verzuim; zoals stress, vermoeidheid of dalende prestaties, en grijp tijdig in.

Een veilige en gezonde werkomgeving is cruciaal. Zorg voor ergonomische werkplekken, vermijd gevaarlijke situaties en creëer een prettige werkvloer. Daarnaast helpt een open bedrijfscultuur werknemers om problemen, zoals werkdruk of persoonlijke zorgen, bespreekbaar te maken zonder angst.

Een gezonde leefstijl stimuleren draagt ook bij aan een lager verzuim. Moedig werknemers aan om te bewegen, gezond te eten en voldoende rust te nemen, bijvoorbeeld via workshops of andere initiatieven. Waardering tonen is eveneens belangrijk: erken inzet en prestaties, zodat werknemers zich betrokken en minder gestresst voelen.

Wees daarnaast betrokken bij je medewerkers. Houd regelmatig contact, toon interesse en bied ondersteuning bij persoonlijke of werkgerelateerde problemen. Samen werken aan welzijn is de sleutel tot succes.